شانه یخزده یا فروزن شولدر : علل، علائم و راهکارهای درمانی با کاردرمانی یک بیماری دردناک و محدودکننده است که باعث خشکی و کاهش دامنه حرکتی مفصل شانه میشود. در کلینیک کاردرمانی فاطمه جانکی، ما به طور مکرر با مراجعینی مواجه میشویم که از این عارضه رنج میبرند و به دنبال بازیابی تحرک و کاهش درد خود هستند. این مقاله به بررسی جامع این بیماری و نقش مؤثر کاردرمانی در پرند در درمان آن میپردازد.
شانه یخزده یا فروزن شولدر چیست؟
شانه یخزده که به نامهای کپسولیت چسبنده نیز شناخته میشود، وضعیتی است که در آن کپسول مفصل شانه ضخیم، سفت و ملتهب میشود و باعث ایجاد بافتهای زخمی (اسکار) میگردد. نتیجه این فرآیند، محدودیت شدید و دردناک در حرکت شانه است. این بیماری معمولاً به تدریج پیشرفت کرده و در سه مرحله اصلی رخ میدهد:
- مرحله یخزدن (دردناک): درد تدریجی که با حرکت بدتر میشود و به تدریج دامنه حرکتی کاهش مییابد.
- مرحله یخزده (چسبنده): درد ممکن است کمی کاهش یابد، اما خشکی و محدودیت حرکتی به اوج خود میرسد.
- مرحعه ذوبشدن (بازگشت): دامنه حرکتی به تدریج و به آهستگی بازمیگردد.
علل و عوامل خطر شانه یخزده
دلیل دقیق شانه یخزده همیشه مشخص نیست، اما اغلب پس از یک دوره بیحرکتی یا کاهش حرکت شانه (مثلاً پس از شکستگی، جراحی یا سکته مغزی) رخ میدهد. افراد دیابتی، افراد با بیماریهای تیروئید و زنان بالای ۴۰ سال بیشتر در معرض خطر هستند.
نقش کلینیک کاردرمانی فاطمه جانکی در تشخیص و درمان شانه یخزده
در کلینیک کاردرمانی فاطمه جانکی، ارزیابی دقیق اولین قدم است. کاردرمانگر ما، فاطمه جانکی، با بررسی تاریخچه پزشکی، ارزیابی دامنه حرکتی، قدرت عضلانی و میزان درد، برنامهای کاملاً شخصیسازی شده طراحی میکند. هدف کاردرمانی در اینجا، کاهش درد، بازگرداندن دامنه حرکتی و بازگشت به فعالیتهای روزمره و کاری است.
تمرینات کلیدی و بینش تخصصی در کاردرمانی
برنامه تمرینی در کاردرمانی در پرند برای شانه یخزده، ترکیبی از کششهای ملایم، تقویت تدریجی و تمرینات دامنه حرکتی است. توجه: این تمرینات باید تحت نظر متخصص انجام شوند تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
۱. تمرینات کششی (پاندولی و pendulum)
- بینش کاردرمانی: هدف، استفاده از نیروی جاذبه برای ایجاد کشش ملایم در کپسول مفصلی بدون فشار آوردن به عضلات است. این حرکت به شلشدگی بافتها کمک میکند.
- نحوه اجرا: در حالت خم شده به جلو، اجازه دهید بازوی آسیبدیده به آرامی آویزان شود. بدن را به آرامی تاب دهید تا بازو به صورت دایرههای کوچک حرکت کند.
۲. کشش با حوله (towel stretch)
- بینش کاردرمانی: این تمرین بر بهبود دامنه حرکتی چرخش به خارج و به داخل شانه متمرکز است. استفاده از حوله به فرد کمک میکند تا با کمک دست سالم، حرکتی کنترلشده و بدون درد را در شانه مبتلا ایجاد کند.
- نحوه اجرا: یک حوله را پشت کمر خود بگیرید. با دست سالم، حوله را به سمت بالا بکشید تا دست مبتلا در پشت کمر به سمت بالا کشیده شود.
۳. تمرین کششی در درگاه (doorway stretch)
- بینش کاردرمانی: هدف، کشش ملایم جلوی شانه و قفسه سینه است که در این عارضه معمولاً کوتاه و سفت میشوند. این کشش به بهبود وضعیت قامت و اجازه بازگشت حرکت مفصل کمک میکند.
- نحوه اجرا: در چارچوب در بایستید. بازوها را با آرنج خمیده در دو طرف چارچوب قرار دهید. به آرامی یک قدم به جلو بردارید تا کشش ملایکی در جلوی شانهها احساس شود.
۴. تمرینات تقویتی ایزومتریک (Isometric)
- بینش کاردرمانی: در مراحل ابتدایی که حرکت فعال دردناک است، انقباضهای ایزومتریک (انقباض عضله بدون حرکت مفصل) به حفظ قدرت عضلات اطراف شانه کمک میکند بدون آنکه باعث تشدید درد شود.
- نحوه اجرا: در مقابل دیوار بایستید. پشت دست، کف دست یا طرف بیرونی دست خود را به دیوار فشار دهید و برای ۵-۱۰ ثانیه نگه دارید، سپس رها کنید.
- کاردرمانگر فاطمه جانکی تأکید میکند: «کلید موفقیت در درمان شانه یخزده، تداوم و نظم در انجام تمرینات است. برنامههای ما در کلینیک کاردرمانی فاطمه جانکی نه تنها بر تمرینات کلینیکی متمرکز است، بلکه شامل آموزش یک برنامه خانگی مطمئن و مؤثر نیز میشود. خدمات کاردرمانی در پرند در این مرکز، همراه با مدالیتههایی مانند درمان دستی، اولتراسوند و گرما/سرما درمانی برای کاهش درد و تسریع بهبودی تکمیل میشود.»
جمعبندی
شانه یخزده اگرچه چالشبرانگیز است، اما یک بیماری قابل درمان است. شروع زودهنگام درمان و دنبال کردن یک برنامه تخصصی کاردرمانی، میتواند به طور قابل توجهی روند بهبودی را تسریع و از عود آن جلوگیری کند.
برای دریافت آموزش تصویری تمرینات، اطلاع از جدیدترین تکنیکهای درمانی و مشاوره رایگان، حتماً ما را در صفحه اینستاگرام کلینیک کاردرمانی فاطمه جانکی دنبال کنید. ما در حوزه کاردرمانی در پرند همراه شما هستیم.
